Chào mọi người!
Tôi là Shirahama đến từ công ty JPQ.
Hằng ngày, chúng tôi thường nhận được nhiều thắc mắc từ phía khách hàng đang cân nhắc đến việc thuê bên thứ ba kiểm thử như “Quy trình tiến hành như thế nào?” “Cần chuẩn bị những gì?”. Vậy nên, hôm nay tôi xin giới thiệu toàn bộ quy trình cũng như lợi ích của việc thuê bên thứ ba kiểm thử đến các bạn, đặc biệt là những khách hàng đang có dự định.
Mở đầu
Kiểm thử là một công đoạn của quá trình phát triển dịch vụ web hay ứng dụng, tuy nhiên tùy thuộc vào quy trình phát triển cũng như cấu trúc phát triển của dự án, người đảm nhận kiểm thử cũng sẽ khác nhau. Chẳng hạn như kỹ sư phát triển sẽ đảm nhận cả phần kiểm thử sau khi đã phát triển xong phần mềm hoặc là có cả Tester (nhân viên kiểm thử) trong nhóm của mình, còn đối với những công ty có quy mô lớn, bộ phận quản lý chất lượng trong công ty sẽ đảm nhận quy trình kiểm thử. Ngoài ra, tùy theo công ty mà cách nhìn nhận về chất lượng của sản phẩm cũng khác nhau, vậy nên người đảm nhận kiểm thử sẽ là người quyết định các quan điểm kiểm thử cũng như độ chi tiết nhằm xác định rõ mục tiêu về chất lượng được quy định cho mỗi dịch vụ.
Mặc dù, có lẽ việc chuyển giao toàn bộ các công việc trong nội bộ công ty sẽ ít tốn thời gian và công sức nhất, tuy nhiên khi quy trình kiểm thử được tiến hành bởi bên thứ ba không liên quan đến việc phát triển phần mềm, sẽ có thể kiểm tra dưới góc độ gần với người dùng hơn cũng như có thể phát hiện ra những lỗi mà bộ phận phát triển đã bỏ sót.
Vậy thì những người không liên đến việc phát triển phần mềm sẽ tiến hành kiểm thử như thế nào, hãy cùng nhau tham khảo những nội dung sau đây!
Điều kiện tiên quyết
Khách hàng thuê kiểm thử bên ngoài thường được phân thành 2 nhóm:
① Công ty phát triển (bao gồm cả công ty Offshore)
② Công ty tự vận hành và phát triển dịch vụ
Lần này tôi muốn giả định việc thuê kiểm thử thủ công bên ngoài như một mô hình phổ biến nhất. Hãy cùng tham khảo các trường hợp dưới đây:
<Giả định 1: Công ty phát triển>
Công ty phát triển nhận yêu cầu phát triển dịch vụ web hay ứng dụng thương mại điện tử.
Muốn kiểm thử trên các trình duyệt web hay trình duyệt di động.
Bây giờ đang ở giai đoạn tạo thiết kế cơ bản (basic design) và dự định 3 tháng sau sẽ tiến hành kiểm thử.
<Giả định 2: Công ty tự phát triển/ vận hành dịch vụ>
Đang phát triển thêm các tính năng của các trang web truyền thông mà công ty đang tự vận hành.
Muốn kiểm thử trình duyệt web.
Tuy không có tạo các tài liệu thiết kế, tuy nhiên có thể kiểm tra được giữa các tài liệu đơn giản có mô tả các tính năng và màn hình dịch vụ trong thực tế.
Chuẩn bị trước
Đối với các công ty kiểm thử, khi tiến hành dự án kiểm thử đều cần đến các tài liệu đầu vào từ công ty phát triển. Tuy nhiên, không ít các công ty phát triển không thể chuẩn bị đầy đủ các tài liệu đặc tả phần mềm cũng như các tài liệu thiết kế. Công ty chúng tôi xin được lắng nghe ý kiến từ các cuộc họp cũng như mong phía khách hàng sẽ cung cấp các tài liệu [có thể hiểu được tính năng của dịch vụ cần kiểm thử] như dưới đây:
Bản mô tả yêu cầu (RDD)
Bản thiết kế cơ bản/ Đặc tả cơ bản (Basic design / Basic specification)
Danh sách chức năng
Sơ đồ di chuyển màn hình
Màn hình hoạt động trong thực tế (URL)
Quy trình thuê bên thứ ba
Quy mô kiểm tra thủ công rất đa dạng, tùy thuộc vào việc phát triển mới hay phát triển bổ sung, nhưng cơ bản hãy hình dung như quy trình dưới đây:
① Cuộc họp lần đầu tiên
Xác nhận đối tượng kiểm thử và khái quát dự án.
② Đề xuất báo giá và lịch trình
③ Chuẩn bị môi trường
Công cụ giao tiếp (Slack/Skype/ Công cụ chỉ định khác)
Xác nhận môi trường kiểm thử
Công cụ quản lý bug (Redmine/Jira/BackLog）
Testcase（Google Spreadseats）
④ Lập kế hoạch kiểm thử
⑤ Phân tích kiểm thử
⑥ Thiết kế kiểm thử
⑦ Review Testcase
Xác nhận có xảy ra thiếu sót quan điểm kiểm thử trong các Testcase hay không.
⑧ Tiến hành kiểm thử
Nếu không có vấn đề gì với Testcase, sẽ tiến hành kiểm thử. Trường hợp có lỗi trong quá trình kiểm thử thì sẽ báo cáo lại. Sau đó, khi lỗi đã được sửa, chúng tôi cũng sẽ tiến hành kiểm tra lại.
⑨ Bàn giao bản báo cáo
Chúng tôi sẽ tiến hành tạo Testcase phù hợp với schedule mong muốn của khách hàng, do đó có thể bắt đầu quá trình kiểm thử sau quá trình phát triển một cách trơn tru, thuận lợi.
Ưu điểm của việc thuê bên thứ ba
Theo như trình bày ở trên, việc chuẩn bị ở một mức độ nào đó là cần thiết, nên ban đầu có lẽ sẽ có cảm giác mất thời gian khi thuê bên thứ ba. Tuy nhiên, nếu chúng ta làm ngay điều đó trong giai đoạn đầu dự án, khi đến lúc cần thiết có thể thuê bên thứ ba sẽ phát triển về tổng thể một cách hiệu quả. Tuy còn phụ thuộc vào quy mô, ngân sách, và cấu trúc của mỗi dự án, chúng tôi mong muốn quý khách hàng có thể xem chúng tôi như là một team bên ngoài có thể dễ dàng ủy thác trong những thời điểm cần thiết.
Ưu điểm:
Quý khách hàng có thể tập trung vào công đoạn phát triển phần mềm, nâng cao tốc độ.
Dẫn đến giảm chi phí đào tạo, tuyển dụng Tester.
Vì bên thứ ba đảm nhận mà không liên quan đến việc phát triển nên có thể kiểm tra dịch vụ một cách khách quan dựa trên quan điểm người dùng.
Cuối cùng
Hiện nay, ngày càng nhiều dịch vụ IT ra đời, vì vậy chẳng phải là những yêu cầu của khách hàng cuối về mặt chất lượng cũng ngày càng tăng lên hay sao. Tôi nghĩ là tùy vào mỗi công ty, sẽ có những mục tiêu về chất lượng và cơ chế phát triển dựa trên mục tiêu đó. Có nhiều trường hợp dù đã tuyển dụng Tester nhưng vẫn không hiệu quả, hoặc là các lập trình viên cũng đảm nhận kiểm thử nên không thể kiểm thử đến mức độ chi tiết…, tuy nhiên, bằng cách thuê công ty kiểm thử thứ ba như công ty chúng tôi, việc vận hành và phát triển dịch vụ sẽ hiệu quả hơn. Ngoài ra, nhờ vào việc ủy thác kiểm thử từ bên ngoài công ty, đây cũng là cơ hội để nội bộ công ty hiểu rõ những phần chưa thể thực hiện được và những phần lãng phí đã không nhận ra.
Lần này, chúng tôi đã đưa ra một ví dụ về việc thuê bên thứ ba trong quá trình kiểm thử thủ công. Gần đây có nhiều công ty áp dụng quy trình phát triển Agile mà tại đó công ty chúng tôi được tham gia vào quy trình kiểm thử. Tôi sẽ giới thiệu đến các bạn về Agile Testing trong bài viết tiếp theo.
Tôi hy vọng bài viết này có thể là tài liệu tham khảo đối với các bạn đang gặp khó khăn về cơ cấu tổ chức của công ty hay đang xem xét việc muốn ủy thác việc kiểm thử cho bên thứ ba.